Artikel van 20-03-2017 door Anneke Ranzato
De halve financiële wereld is in rep en roer na een publicatie van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) over het berekenen van de boeterente bij hypotheken. Media koppen bijvoorbeeld: "Huizenbezitters betaalden duizenden euro's te veel boeterente". Wat is er nu eigenlijk aan de hand?
De eerste vraag is wanneer je boeterente moet betalen. Dat speelt als je een hypotheek aflost of oversluit tijdens de rentevastperiode. Je hebt dan oorspronkelijk afgesproken dat je voor een x-aantal jaar een bepaalde rente betaalt en door het aflossen of oversluiten kom je die afspraak niet na. Als de bank daar nadeel van heeft moet je de schade vergoeden - dat doe je door het betalen van boeterente. Hetzelfde gebeurt als je tijdens de rentevastperiode tegen de bank zegt: ik wil de rente openbreken - dus opnieuw vastzetten op het huidige renteniveau.
Bij het berekenen van de hoogte van de boeterente gebruiken tot nu toe alle banken hun eigen methode. Die methodes kunnen behoorlijk uit elkaar liggen, met als gevolg flink uiteenlopende boetebedragen. Dit was algemeen bekend en volgens de AFM geen probleem zolang de bankvoorwaarden maar netjes gevolgd werden.
Nu is er echter wél een probleem. Per 14 juli 2016 is er een set Europese regels rondom hypotheken ingegaan: de Mortgage Credit Directive (MCD). Daarin staat dat banken niet méér aan boeterente in rekening mogen brengen dan de werkelijke schade die ze lijden. Terwijl dat door sommige banken dus wel gedaan werd. Dat is de AFM gaan onderzoeken, met als conclusie dat het bij veel banken niet goed gaat. Zonder namen te noemen trouwens.
De AFM heeft nu de opdracht gegeven aan de banken om de boeterentes vanaf 14 juli 2016 opnieuw te berekenen. Wie teveel betaald heeft moet automatisch geld terugkrijgen - dit moeten de banken uiterlijk in december 2017 geregeld hebben. Dus wie weet, krijg je wat geld op je rekening in de loop van het jaar?
Daarmee is dit onderwerp nog niet afgehandeld. Allereerst zijn er verschillende organisaties, zoals Vereniging Eigen Huis (VEH), die vinden dat er langer teruggegaan moet worden bij de terugbetaling van teveel betaalde boeterente. Tenminste vijf jaar, roept VEH.
Bovendien is er nog niets gezegd over rentemiddeling, terwijl ook daarbij boeterente betaald wordt. Dat bedrag wordt echter bij middeling verspreid over de resterende tijd dat de rente nog vaststaat, om daarmee de middelrente te berekenen. Ook hierbij zouden dan in mijn ogen correcties moeten plaatsvinden bij al die mensen die gekozen hebben voor rentemiddeling.